zaterdag 16 april 2011

... _ _ _ ... ... _ _ _ ...

De tekst hieronder schreef ik in de afgelopen week voor het geval dat internet het niet zou doen. Wie zou kunnen verondersteld hebben dat dit in een chique hotel in Santiago zou gebeuren.
Als je deze tekst leest, dan is het omdat internet ergens langs de route het niet doet. Meest waarschijnlijk in Saint-Jean-Pied-de-Port. Maar we zien wel. In ieder geval, wilde ik je niet op je honger laten zitten. De teksten van vandaag, zal ik wel gemaakt hebben en zwier ik dan morgen wel online (in dubbele portie). Maar omdat ik weet dat er veel 'dagelijkse lezers' zijn, had ik ene tekst voorbereid. Deze zal dan door Birgit vanavond online geplaatst zijn. De 'moderne' pelgrim houdt rekening met alles!

In mijn voorbereiding kwam ik een tekst tegen (of stond ze in het boek van Cees Noteboom, ik weet het niet meer) waarin hij de middeleeuwse pelgrim definieert als 'een christen die op een gegeven ogenblik besloten heeft zich naar een bepaalde plaats te begeven en die de hele organisatie van zijn bestaan onderwierp aan die éénmaal besloten reis.'
Het is niet niks en ge moet laat-middeleeuwer zijn ommet zo'n definitie af te komen, zeker gezien de context van zijn tijd. En ik. Ik ben inderdaad besloten tot de tocht. Jaren sluimerend en dan 'besloten' om niet zoals zovelen op het einde van je leven te moeten zeggen: had ik nog maar dit of dat gedaan! Voor sommigen is dat een wereldreis, Amerika zien, China of ... Mag allemaal, maar voor mij hoeft dit niet. Ik ben besloten en ben ondertussen onderweg (ik zeg je nu eens lekker niet wanneer ik deze tekst/welke avond ik deze geschreven heb). Ik ben uiteindelijk op weg, van kerk naar kerk. Ik ben op tocht langs beelden, open en gesloten deuren van kerken. Eenzame wegen. Kunnen wegen trouwens ooit eenzaam zijn? Of zijn het wij mensen die ons eenzaam voelen en dit aanvoelen op de weg projecteren? Kan je überhaupt op weg naar Compostela eenzaam zijn? Misschien wel. Sommigen doen het hier echt alleen. Laten thuis niks weten. Zijn als het ware van de aardbol verdwenen tijdens hun weg en hopen boven te komen als een totaal ander mens. Ik heb die ambitie niet. Ik ben wie ik ben en de weg zal wel z'n sporen nalaten, zoals ik ook mijn spoor op de weg nalaat. Maar ik doe het niet om 'weg' te zijn. Daarom ook juist steek ik iedere avond zoveel tijd in het schrijven. Omdat ik jullie wil deelgenoot maken van mijn tocht. Als het ware achteraan op de motor, 's avonds volgend waar je zelf niet kan bijzijn. Misschien word je straks ook gebeten door de microbe?
Kerken zijn een eigenaardig iets. Ze zijn de afgietsels, de stills van ons bestaan. Hoe is het mogelijk dat wat vroeger een gebruiksvoorwerp was, een sanctuary met glasramen als verhaalmiddel... geworden is tot louter kunstobject. Men bezoekt een kerk. Maar wat doet het je? De schilderingen, de beelden, de glasramen verteleden mensen een verhaal. Wat vertelt het ons? Ze vertelden aan de mensen die niet konden lezen hoe de wereld in mekaar stak. Nu kunnen we allemaal lezen, maar we verstaan de beelden niet meer. De verhalen, de beelden hebben hun betekenis verloren. Mensen lopen van kapiteel tot kapiteel met een boek in de hand om te lezen wat er staat. En vele kapitelen zijn zo veelzeggend. Laat het boek maar daar en kijk.
Kijk wat het voor jou kan betekenen. Want dat is de essentie van het verhaal. Niet wat anderen zeggen dat het zou moeten zijn, maar wat jij in de dingen leest. Dat was de sterkte van het beeld en de zwakte nu, verengd als ze zijn tot wat 'geschiedkundig' juist zou 'moeten' zijn. Wie heeft echt uileg nodig bij onderstaand beeld. Weet je, stilletjes kwam bij mij de gedachte op, gebaseerd op al die jaren filosofie die ik 'gekregen' heb. Moesten we nu eens stoppen met teveel te denken aan 'das ding an sich' en terug wat meer oog hebben voor 'das ding für mich', zou geschiedenis dan niet levendiger worden? Zouden beelden, schilderen, retabels, ... dan niet nog meer hun verhaal doen? Ik weet het niet. Het heeft eeuwen gewerkt, waarom dan nu niet meer.
En zo reist een pelgrim, of hij nu te voet, fiets of motor is (voor mij mag die rondvliegen) met zijn gedachten rond en tracht hij de eindjes van het verleden te knopen aan het heden. Een futiele opdracht? Nutteloos? Of een don quichote op zijn paard? of motor?


Geen opmerkingen:

Een reactie posten